Dokumuş güneş bir tül, yüzyıllardır, binyıllardır Edirne’de. Dokumuş dokumasına da, dokunun en içine gömmüş kadınlarını. Müslüman’ı, Bulgar’ı, Yahudi’si, Ermeni’si, Rum’u, İtalyan’ı… Zamanına göre öncü olmuşlar kimileri.. Öğretmen olmuşlar, hemşire olmuşlar, giderek doktor, avukat olmuşlar. Parçası oldukları toplumu yaratabilmek adına ya da ailelerini geçindirmek adına çıkmışlar evlerinden, çalışmışlar, savaşmışlar, savaşa gidememişlerse savaşan askerimize bakmışlar, kıyafet dikmişler, kendi çocuklarını yetiştirmişler, esnafa karışmışlar şartlar el verdiğinde… Giyimleri kuşamları, sabah kahve masalarında sohbetleri, şarkıları, sanatları ile öne çıkanlar olmuş. Ama tarih, nankör tarih, yazmamış çoğunu altın kaplı defterine. Büyük kısmı, anılarında kalmış yeni neslin, oradan da tarihin karanlık mağarasında yok olmaya nazır. Bazen anıların derlendiği kitap sayfalarında yer almışlar, kimi gazetelere haber olmuş, madalyalar kazanmış, ödüller almış. Madalyalar dahi unutulmaya yüz tutmuş, arşiv dehlizlerinde…

Dokumuş güneş bir tül, yüz yıllardır, bin yıllardır Edirne’de… Dokunun en içine gömmüş kadınlarını… İşte o kadınların bir kısmı aralayıp da tülleri, çıkıp bakıverdiler etraflarına, karşılaştılar birbirleriyle Edirne’nin Büyük Sinagogu’nda… Bir tarafta Lady Montagu, diğer yanda Dr. Saadet Abla…
Bir tarafta Madam Demitriadis, diğer yanda Madam Gueron ve Rayegan Hanım… Gelin Hanım ve Kara Fatma… ve daha niceleri…

Bir kısmını biz davet ettik duvarlarına kültür merkezimizin, diğerlerini siz hatırlayın yüreklerinizde.

Dalia Maya
Küratör